Afgelopen week was het een jaar geleden dat Timo arriveerde in Portugal. Wat is de tijd voorbij gevlogen. Mijn dappere paard. Hij herstelde van de reis en paste zich aan. Aan de hoge temperaturen, de arme vegetatie, de enorme ruimte, het heuvelachtige terrein en zijn nieuwe vrienden. In maart verhuisde Timo naar de kudde van Linda. Het was best een risico om hem zonder enige gewenning te introduceren in een nieuwe groep paarden. Maar dit is Portugal, er zijn geen stallen, of paddocks die je in tweeën kunt delen. Bij aankomst na de lange rit zadelde ik af en Timo mee naar het midden van een van de terrassen, zodat er voldoende ruimte was voor de ontmoeting. Nu is mijn paard niet bang uitgevallen, in nieuwe en stressvolle situaties gaat hij eerst op onderzoek uit om daarna te beslissen of iets griezelig is. Zo ook nu. Hij keek eens om zich heen, ging rollen en daarna in volle draf op de groep af. De paarden begroetten elkaar één voor een. Het was prachtig om te zien. Geen agressie, geen angst, slechts nieuwsgierigheid naar de nieuwkomer. Na dit begroetingsritueel gingen ze grazen. Samen. En zo bleef het. De eerste twee weken was Timo nogal aanwezig. Hij leek de leiding van de kudde over te nemen en deed dat met behoorlijk veel branie. Maar de kenner kon zien dat dit gedrag uit onzekerheid voortkwam. Deze kudde van vier ruinen en twee merries is al lange tijd samen. Ze vormen een hechte groep. Hoewel ze vriendelijk zijn, duurde het wel even voordat Timo er daadwerkelijk bij hoorde De afgelopen weken heb ik niet gereden. Integreren verloopt minder soepel als er steeds één paard uit de groep gehaald wordt. Regelmatig gaan Linde en ik samen naar de paarden toe en ‘zijn’ gewoon een paar uur aanwezig. Daar is echter niets ‘gewoons’ aan. Gedrag observeren mateloos interessant. De Arabische merrie Serena is zonder twijfel de leidende merrie, maar leiden is iets anders dan domineren. Ieder paard lijkt zijn eigen rol te hebben in de dagindeling. De een bepaalt wanneer er gedronken wordt, een ander neemt het initiatief om te gaan rusten. Timo is dik bevriend met Serena, waardoor zijn rang in de groep vrij hoog is. Maar zodra zij aangeeft dat ze niet van hem gediend is, bijvoorbeeld direct na haar hengstigheid, komt Prins, de Lusitano, tussenbeide en zet Timo op zijn plek. Fascinerend om te zien en zoveel boeiender dan erop zitten en een rondje door de bak sturen.. Vorige week had Linde een paardenvriendin uit België op bezoek, Inge. Zittend onder de bomen vertelde zij over haar geliefde paard Spot, dat ze anderhalf jaar geleden, na vele jaren samen, moest laten inslapen. Alex, een kruising Appaloosa x Fjord, kwam voorbij wandelen en ging een meter of tien verderop liggen. Inge stond op en ging even bij hem zitten. De andere paarden werden wakker en liepen al grazend bij deze scène vandaan. Het is ongewoon dat de kudde wegloopt, terwijl er één paard dat slaapt achterblijft. Alex leek er geen last van te hebben. Hij ging zelfs helemaal plat liggen en Inge deed hetzelfde. Van tien meter afstand aanschouwden wij dit tafereel en plotseling werden we tegelijkertijd letterlijk overspoeld door een golf van verdriet. Tranen stroomden. Zomaar uit het niets. Linde en ik keken elkaar aan. Gebeurt dit echt? Na ruim een kwartier kwamen Alex en Inge overeind en voegden zich weer bij ons. Alex achter haar met zijn hoofd direct boven dat van haar. Hij ademde zwaar. Inge droogde haar tranen en keek omhoog: “Zo ademde Spot ook op het eind van zijn leven.” In stilte bleven we zitten, hier zijn geen woorden nodig. Linde geeft regelmatig coachingssessies met haar paarden, maar deze werd spontaan aangeboden door Alex, die langzaam weer tot zichzelf kwam, waarna de andere paarden hem ophaalden om te gaan grazen. Als paarden ‘paard’ mogen zijn, gebeuren er magische dingen. De coachingsactiviteiten van Linde kun je vinden op Instagram onder de naam ‘Cavalos do Vale do Pio’. Dit artikel is gepubliceerd in BIT/CAP in het voorjaar van 2023
0 Comments
In Centraal Portugal wonen veel estrangeiros (buitenlanders), maar paardenmensen zijn vrij zeldzaam. Die vind je wat zuidelijker. Minder bergen, meer gras. Afgelopen jaar ontmoette ik Linde, een Belgische dame die in 2022 ook hier neerstreek met haar zes paarden. Via een Facebook oproep over vliegenspray vonden we elkaar. Het klikte en we speelden met de gedachte om de paarden samen te zetten. Maar Timo stond lekker dichtbij, bij mijn buren ‘Portugal by Horse’ en had het daar prima naar zijn zin. Een maand geleden hielp ik Linde met de verhuizing van haar paarden. Zelf heeft ze vijf hectare grond, dat is hier bij lange na niet genoeg om zes paarden het jaar rond te voeren. Dit betekent dat er altijd hooi bijgevoerd moet worden en kwalitatief goed hooi is in Portugal niet zo gemakkelijk te vinden. Daarnaast is brand hier dagelijkse realiteit in de hete zomermaanden. De allesverwoestende brand van 2017, waarbij in deze regio tientallen mensen om het leven kwamen, heeft een collectief trauma veroorzaakt bij de lokale bevolking. Afgelopen zomer was het weer raak in deze vallei. Voor de tweede keer in vijf jaar brandde de hele vallei af. Linde verloor haar caravan met daarin alles wat ze bezat.. Gelukkig was haar huis in aanbouw en overleefden alle dieren overleefden de brand. Aan de overkant trof de gigantisch grote Quinta da Lua Nova, van Mario en Milko hetzelfde lot. Ken je dit stel nog? Ze waren twee keer te zien in ‘Ik vertrek’. Al hun nieuw aangeplante fruit- en olijvenboomgaarden gingen opnieuw verloren. De enige maatregel tegen deze branden is het kort houden van begroeiing. Op een Quinta van vijftig hectare is maaien een monsterklus. Het zijn geen weides zoals bij ons, maar rotsige hellingen met metershoge keien waartussen bramen, brem en mimosa opkomen. Linde, Mario en Milko kwamen met een gezamenlijk plan, namelijk brandpreventie door begrazing. Gras voor de paarden en minder werk en een veiligere omgeving voor de landeigenaar. Toen dorpsgenoten hier lucht van kregen kwam er aanbod van alle kanten. Klein detail, niemand heeft een omheining, die mag Linde zelf plaatsen. En dat is behalve arbeidsintensief enorm kostbaar. Het was een wandelingetje van twintig minuten met de paarden van Linde aan de hand naar de nieuwe Quinta. Daar aangekomen viel mijn mond open. Grote terrassen, een boomgaard - met dode boompjes - en een riviertje door het midden. Walhalla voor paarden. De beslissing was snel gemaakt. Timo meer vriendjes en ook meer gras. Wij gezelligheid en in plaats van maandelijkse pensionkosten nu een gedeelde, eenmalige investering voor omheiningen. Om de hele vallei af te spannen gaan we een crowdfunding opzetten, waarover de volgende keer meer. Afscheid nemen van Portugal by Horse viel me zwaar, maar gelukkig zijn het mijn buurtjes en hebben we veel contact. Met google maps, locus en een printer lukte het om een route uit te stippelen en ouderwets in te tekenen op papier. De totale afstand was zo’n 15-20 km en ongetraind wilde ik niet verder rijden dan noodzakelijk, zeker gezien het bergachtige terrein. De bekende adrenaline rush kwam opzetten toen ik in de schuur op zoek ging naar mijn kleine zadeltasjes voor de lunch, een A4 kaarthouder, een opvouwbare emmer en een high vis vest. Wat heb ik dat gemist. We vertrokken op een frisse lenteochtend met een flinke windkracht 4-5, gelukkig met een strakblauwe hemel erboven. Super weer voor een lange rit want Timo’s raakt snel oververhit in zijn berenvacht. Hij pikte mijn spanning direct op en ging opgewonden mee op pad. Eerst een stuk door het dorp, langs de bezinepomp, het restaurant, de kapel en de garage.Vervolgens over brede dirtroads naar de volgende vallei. Een vriend fietse een paar uur mee. Hij vond het heerlijk om even van kantoor weg te zijn, ik kon de spanning van me af kletsen en Timo had psychische houvast aan zijn maatje, al was het een stalen ros. Halverwege passeerden we een slaperig dorpje waar we naast de fontein op het pleintje voor het cafe pauzeerden met een espresso en een gekookt ei. En verder ging de tocht, door verlaten valleien en langs steile hellingen. Na bijna drie uur keerde mijn kennis huiswaarts en reden wij het laatste uurtje alleen. De overgang van de beboste hellingen waar boeren bezig waren met het snoeien van olijfbomen en poten van aardappels naar de vallei waar slechts zwartgeblakerde stammetjes in een rotsachtig maanlandschap stonden was schokkend. Al het leven leek plots verdwenen. Geen keutels van dieren, geen bloesem, bijen of vogels. Pas bij de rivier werd de ontluikende lente weer zichtbaar en voelbaar. De natuur is ongelooflijk veerkrachtig. Op vlakke terrassen groeit nu gras. En de paarden mogen daar, gewoon door zichzelf te zijn, een bijdrage leveren aan de brandveiligheid. Dat voelt goed. Dit artikel is gepubliceerd in BIT/CAP in het voorjaar van 2023 |
AuteurNa haar marketing carrière bij Pavo Paardenvoer, en een aantal jaar in een yurt, besloot Carolien om in 2022 definitief met haar paard Timo naar Centraal Portugal te verhuizen. Archives
April 2024
Categorieën |